Kwetsbaar bestaan - Hans Pasveer

Een pleidooi voor zachtmoedigheid

Uitgever: Narratio
Auteur: Hans Pasveer
ISBN:

9789052638607

Trefwoorden: diaconaat
pastoraat
Leverbaar: Leverbaar

Beschrijving:
Het boek gaat uit van het feit dat wij mensen kwetsbare wezens zijn. Dat hoeft weinig betoog. In plaats van daarover uitvoerig uit te weiden vraagt de auteur zich af of daarin berust moet worden of dat wij mogelijkheden hebben om dit gegeven niet maar als voldongen feit te aanvaarden maar er ook in positieve richting iets mee te ondernemen.
Met de schrijfster Brené Brown is hij van mening dat kwetsbaarheid tot een bron van kracht kan worden, op voorwaarde dat de kwetsbare mens zijn kwetsbaarheid durft te aanvaarden en te tonen. In veel gevallen wordt hij echter belemmerd door (faal)angst of schaamte en vreest hij voor afwijzing. Dat kan maken dat hij zijn kwetsbaarheid compenseert door stoer gedrag daartoe aangespoord vanwege de negatieve waardering van kwetsbaarheid in onze op presteren en excelleren gerichte westerse samenleving. In het boek worden een tiental verhalen verteld van mensen die kans hebben gezien om van deze positieve instelling werk te maken. Waarmee niet ontkend wordt dat passende zorg geboden is voor mensen in kwetsbare situaties die op die zorg zijn aangewezen. In een laatste hoofdstuk wordt een theologische onderbouwing voor deze gedachtegang gegeven. Tevens wordt aan de kerk een belangrijke taak toegedacht om mensen die het aangaat door haar diaconaat en pastoraat te ondersteunen en in de samenleving voor hun rechten op te komen.

Recensie:
De stem van het Boek 2017/2
Hans Pasveer, emeritus hoogleraar voor praktische theologie aan de Protestantse Faculteit Brussel, schreef een boek over een onderwerp dat haaks staat op de tijdsgeest. Men zweert tegenwoordig bij sterkte en kracht, succes en slagen, hard werken en vooruit komen in het leven, kortom: niet opgeven maar doorzetten. Nil voluntibus arduum / Niets is moeilijk voor hen die willen. Pasveer meent daarentegen dat kwetsbaarheid, mits getoond en aanvaard, bron van kracht kan zijn. In feite houdt hij een pleidooi voor een ander paradigma, waarbij hij erop wijst dat kwetsbaarheid een passieve en een actieve kant heeft. Punt is hoe men ermee omgaat. Daartoe dient een aantal verhalen die vertellen hoe mensen zijn omgegaan met kwetsbaarheid, bijvoorbeeld de vader van Oliver Sachs, die vierennegentig werd. Deze ervoer dat zijn tijd als tachtiger het prettigste decennium van zijn leven was. Het was geen inkrimping maar een uitbreiding van zijn geestesleven en zijn kijk op de dingen. Zeker, er zijn belemmeringen voor een moedig kwetsbaar bestaan. Vooral schaamte (over afkomst, faillissement, obesitas, scheiding etc.) heeft een fnuikend effect, net als faalangst, levensangst, angst voor het vreemde en de vreemdeling. Ermee omgaan of erover heen komen is niet eenvoudig; een opbeurend gebaar of gesprek kan helpen. Pasveer: ‘Mijn ervaring, evenals die van anderen, is dat leermeesters, ik noem ze mentoren, daarbij van groot belang zijn (…) Zij zijn een belangrijke steun voor de leerschool: hoe om te gaan met je kwetsbaarheid’. De rol die kerk en theologie in deze context kunnen spelen, is niet gering. Inspirerend is de Christushymne uit Paulus’ brief aan de gemeente in Filippi. De apostel raadt zijn gehoor aan de gezindheid aan te nemen die Jezus kenmerkte. Deze nam de gestalte aan van een dienstknecht. Wie hem wil volgen, moet zichzelf, zijn ‘ik’, kruisigen (Fil. 2:5-11). Bijbels-theologisch betekent kwetsbaar bestaan vol vertrouwen een open, lege ruimte ingaan, Kies het leven, liever: kies de gezindheid die bij Jezus was, de houding en inhoud van een zachtmoedig, ontvankelijk en empathisch mens. Pasveer onderstreept dat de bekende Christushymne uit Filippenzen 2 principieel verschilt van de norm(aliteit) en moraliteit van de moderne leefwereld, waar ‘zo sterk mogelijk opvallen en zo veel mogelijk macht verzamelen’ geboden is. Een expansief, opwaarts streven is er in zwang. Kenmerk van kerk en theologie is echter een andere presentie, een ander geluid, een tegenstem, de stem van een contrast-society, en dat is een stem die telt (48): een les in weerbaarheid bij, met en rondom kwetsbaarheid. Pasveer schreef een mooi boek, een kleinood, zeer geschikt voor catechese, discussiegroep, klassengesprek en vormingswerk.
inhoud/samenvatting

Prijs: € 12.50

Bestellen

Bestel exempla(a)r(en) van dit boek.